ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, çip sektöründe Çin'e yönelik yeni ihracat kısıtlamalarını açıkladı. ABD Ticaret Bakanlığı'na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS) tarafından yapılan açıklamaya göre, yüksek teknoloji ürünlerinin ihracatına dair ek tedbirler uygulanacak.
Yeni düzenlemeler kapsamında, 24 tip çip üretim ekipmanı ve yarı iletken geliştirme süreçlerinde kullanılan 3 kategori yazılımın ihracatına sınırlama getirildi. Ayrıca yapay zeka çiplerinde kullanılan Yüksek Bant Genişlikli Hafıza (HBM) bileşenlerinin Çin'e satışı tamamen yasaklanacak.
"YABANCI DOĞRUDAN ÜRÜN KURALI" DEVREDE
Kısıtlamaları daha etkin hale getirmek üzere "yabancı doğrudan ürün kuralı" (FDPR) adı verilen sürecinin işletileceği, ürün ve donanımlarında Amerikan menşeili parçalar olan yabancı şirketlerin Çin'e yapacağı ihracatın da denetleneceği belirtildi.
140 ÇİN ŞİRKETİ "VARLIK LİSTESİNE" EKLENİYOR
Ticaret Bakanlığı ayrıca, 140 Çin şirketini "varlık listesine" dahil etmeyi planladığını duyurdu. Bu listeye giren şirketlere, ABD hükümetinden özel izin alınmadan ürün veya hizmet sağlanamayacak.
KISITLAMALARIN AMACI NE?
ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, kısıtlamaların, Çin'in çip teknolojisini ileri askeri teknolojiler ve silah sistemlerinin geliştirilmesinde kullanmasını engellemeyi amaçladığını vurguladı. Raimondo, kısıtlamaların, ABD'nin, Çin'in askeri modernleşmesinde kullandığı en ileri teknoloji çipleri üretme kabiliyetine ket vurmak için bugüne dek getirdiği en güçlü kontroller olduğunu belirtti.
Kısıtlamalar, 20 Ocak'ta görevi ABD'nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump'a devretmeye hazırlanan Biden yönetiminin Çin'e çip sektöründe uyguladığı kısıtlayıcı ve korumacı tedbirlerin sonuncusu oldu.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, ABD'nin ihracat kontrollerini istismar ederek Çin'i engellemeye ve bastırmaya çalıştığını savundu. Çin'in ABD'nin ulusal güvenlik kavramının sınırlarını aşırı esnetmesine karşı olduğunu vurgulayan Sözcü Lin, şöyle konuştu:
"Bu davranış, piyasa ekonomisinin kurallarını ve adil rekabet ilkesini ihlal ediyor, uluslararası ekonomik ve ticari düzene zarara veriyor ve küresel sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarını bozuyor."
Lin, kısıtlamaların tüm ülkelerin çıkarlarına zarar vereceğini kaydederek Çin'in, kendi şirketlerinin meşru ve yasal haklarını ve çıkarlarını korumak için kararlı tedbirler alacağı mesajını verdi.
BİDEN YÖNETİMİ, ÇİN'İN TEKNOLOJİK KABİLİYETİNE SET ÇEKİYOR
Biden yönetimi, ABD'nin ulusal güvenliğini tehdit edebilecek kilit teknolojilerin transferini önlemeyi, Çin ile rekabet stratejisinin merkezine koymuştu. 10 Ağustos 2022'de Biden'ın onayıyla yürürlüğe giren Çip ve Bilim Yasası, Çinli üreticilerin ileri çip teknolojilerine erişimine getirdiği kısıtlamalarla Washington'ın, Çin'in bu sektördeki teknolojik kabiliyetine set çekme niyetini açıkça ortaya koymuştu.
Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), 7 Ekim 2022'de, aralarında Çin'in en büyük hafıza çipi üreticisi Yangzte Memory Technologies ve en büyük yarı iletken donanım üreticisi Naura Technology Group'un bulunduğu 31 şirket ve kurumun İhracat Kontrol Listesi'ne alındığını bildirilmişti.
Öte yandan Başkan Biden, ihracat kısıtlamalarına ek olarak, 10 Ağustos 2023'te, Çip ve Bilim Yasası'nın kabulünün yıl dönümünde imzaladığı başkanlık kararnamesiyle, yarı iletkenler ve mikro-elektronik, kuantum bilgi teknolojileri ile yapay zeka sistemlerinin olduğu üç kritik teknoloji alanında Amerikan şirketlerinin Çin'de girişim sermayesi ve hisse ortaklığı yatırımları yapmasına kısıtlama getirmişti.