Asgari ücret zammı tahminleri Aralık ayının yaklaşmasıyla birlikte işçi ve işverenler tarafından ana gündem maddesi. Asgari ücret 2025 zammı için nefesler tutulmuşken dün Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan dikkat çeken bir açıklama geldi. Bu açıklamanın ardından asgari ücret zammı ile ilgili tahminler hız kazanmaya başladı. Yeni asgari ücret aralık ayında yapılacak Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantılarının ardından resmileşecek. Toplantılara kısa bir süre kala SGK Uzmanı Özgür Erdursun yeni asgari ücreti hesapladı.
ASGARİ ÜCRET TESPİT KOMİSYONU NE ZAMAN TOPLANACAK?
2025 yılı yaklaştıkça milyonlarca asgari ücretli çalışan yapılacak zam oranını bekliyor. Yeni asgari ücreti belirlemek için toplantılar aralık ayının ilk haftasında başlayacak. Genellikle aralık ayı içerisinde 3 toplantı yapılıyor ve yıl sonuna doğru da asgari ücret resmileşiyor. Bu yıl da benzer bir takvim uygulanırsa 2025 asgari ücret aralık ayının son haftalarında açıklanacak.
ASGARİ ÜCRET AÇLIK SINIRININ 12 BİN LİRA GERİSİNDE
BES-AR’ın araştırmasına göre, açlık sınırı kasım ayında 29 bin 100, yoksulluk sınırı ise 78 bin 617 lira oldu. 30 bin liraya dayanan açlık sınırı böylece asgari ücreti solladı. 17 bin 2 lira alan asgari ücret 29 bin 100 lira olan açlık sınırının yüzde 71.15 altında kaldı.
ASGARİ ÜCRETTE TEK ZAM UYGULAMASI
Yılın ilk aylarında açlık sınırı altında kalan asgari ücrete temmuz ayında da zam gelmedi. Geçmiş yıllarda asgari ücret sene başında ve bir kere olarak belirlenirken, 2022'de ilk defa ocak ve temmuz olmak üzere iki defa belirlendi. Ancak bu yıl bu uygulamadan vazgeçildi. 2025 yılında da tek zam uygulamasının devam edeceği sinyalleri Çalışma Bakanı tarafından sıklıkla dile getiriliyor.
Hem tek zam uygulanacak olması hem de enflasyondaki yükse seyirle birlikte 2025 yıl zammı için beklentiler yükseldi. Ekonomistler, yabancı kurumlar, TCMB ve siyaset yüzde 30'un üzerinde bir artış bekliyor.
BEKLENEN VE HEDEF ENFLASYON ZAM TARTIŞMALARI
Son sözü söyleyecek olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçmişte asgari ücreti önemli ölçüde yükseltti. Son olarak 2024 yılı asgari ücret yıl başında yüzde 49 oranında arttı.
Ekim ayı enflasyon verisi ile birlikte dört aylık enflasyon yüzde 12,06 olarak hesaplandı. Kasım ve aralık ayı enflasyonun da açıklanmasının ardından yıl sonu enflasyonuna giden hedef belli olacak.
Son olarak Merkez Bankası'nın 2024 yıl sonu enflasyon tahmini 6 puanlık artışla yüzde 44'e, 2025 tahmini de yüzde 21'e yükseldi. yılı için TCMB'nin yeni tahmini yüzde 12 oldu. TCMB Başkanı Fatih Karahan, “Yıl sonunda üst bant olarak en kötü ihtimalle yüzde 42'yi öngörüyorduk." dedi. OVP'de yer alan hedef enflasyon ise yüzde 41,5.
Bu noktada asgari ücret zammının gerçekleşen enflasyona mı hedef enflasyona göre mi yapılacağı ise merak konusu.
konusu. Asgari ücrete yüzde 44 oranında zam yapılırsa 24 bin 483 lira olacak. Eğer asgari ücret 2025 yıl sonu enflasyon hedefine göre yüzde 21 zamlanırsa 20 bin 572 liraya çıkacak.
ORTA YOL HESABI
Son gelen iddialara göre asgari ücrete zam oranı belirlenirken ‘orta yol hesabı’ kullanılacak. Yani gerçekleşen enflasyon ile hedeflenen enflasyon oranın ortalaması alınacak.
Asgari ücret zammının buna göre yapılması durumunda Merkez Bankası’nın enflasyondaki yüzde 44’lük hedefiyle gelecek yıl sonuna ilişkin yüzde 21’lik hedeflerinin hesaba katılması bekleniyor.
ERDOĞAN'DAN ASGARİ ÜCRET AÇIKLAMASI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, G20 Zirvesi için gittiği Brezilya’dan dönüşünde uçakta soruları cevapladı.
Mayıstan bu yana enflasyonda düşüş olduğunu söyleyen Erdoğan “Bakın geçen sene asgari ücretli kardeşlerimize biz yüzde 107 buçuk zam verdik. Geçen sene enflasyon yüzde 65’ti. Bu sene biz yüzde 49 zam verdik. Ekim ayı itibarıyla enflasyon yüzde 49’un altında. Yani yılı da Merkez Bankamızın tahminlerine göre yüzde 44 civarında bir rakamla tamamlayacağız. Özetle biz ne emeklimizi ne memurumuzu ne asgari ücretlimizi, toplumun hiçbir kesimi enflasyona ezdirmeyeceğiz. Son 22 yılda da resim buydu, son 1 yılda da aynı şekildeydi, bu sene içerisinde değişmedi.” dedi.
Bu açıklamalarının ardından geçen yıllarda olduğu enflasyon hedefinin üstünde bir oranın zam olarak uygulanacağı beklentisi arttı. Ekonomistler Erdoğan'ın konuşmasının yüzde 30-40 bandına işaret ettiğini ifade etti.
2025 YILI ASGARİ ÜCRET KAÇ OLUR?
SGK Uzmanı Erdursun Dünya’daki yazısında, Erdoğan'ın açıklamalarının ardından yeni hesabını yaptı.
2025 için hedeflenen yüzde 21 enflasyon oranının da eklenmesi ile asgari ücretin 28,386,6 TL seviyesine çıkması gerektiğini vurguladı. Ancak hükümetin bu oranlara ulaşacak bir artış yapamayacağını ifade etti.
Orta yol formülü ile yüzde 25-30 arasında bir zamla sınırlı kalacağını öngördü. SGK uzmanına göre, yeni asgari ücretin 21,253,13 TL ile 22.102,25 TL arasında olacağı maksimumda ise 23.000 TL’ye çıkacak.
Tüm bu bilgiler ışığında, 2025 yılı için asgari ücreti ve gelecek zam oranlarına yönelik senaryolar şu şekilde;