Bazen hafif bir nezle ya da soğuk algınlığı ile karıştırılan bu rahatsızlık, solunum yollarındaki iltihaplanma nedeniyle öksürük, balgam ve yorgunluk hissi yaratabilir. Kişi bronşit nasıl geçer diye merak ettiğinde, ilk etapta sıvı alımını artırmak ve dinlenmeye özen göstermek akla gelir. Çoğu vakada, ev ortamında alınabilecek küçük tedbirlerle semptomların hafiflediği gözlenir. Bunun yanı sıra bronşite ne iyi gelir sorusuna yanıt veren doğal çaylar, bitkisel yağlar ve ufak egzersizler de akciğerleri rahatlatabilir. Yine de şikâyetler uzun sürüyorsa veya daha yoğun belirtiler ekleniyorsa, uzman müdahalesi ihmal edilmemeli.
BRONŞİT NEDEN OLUR?
Akciğerlerin içinde yer alan bronşlar, havayı taşıyan tüplerdir ve bunların iltihaplanması bronşit olarak adlandırılır. Temel sebeplerden biri viral veya bakteriyel enfeksiyonlardır; özellikle kış aylarında solunum yollarını tutan mikroplar bronşit neden olur sorusunun ilk yanıtı kabul edilir. Sigara kullanımı veya sigara dumanına maruz kalmak, akciğerlerdeki mukus üretimini yükselterek bronşları tahrişe açık hâle getirir. Ayrıca hava kirliliği, tozlu veya kimyasal içerikli ortamlarda uzun süre kalmak da bronş zarını zedeleyerek iltihaplanmaya zemin hazırlar. Zayıflayan bağışıklık sistemi, bedendeki mikroplarla mücadelede yetersiz kaldığında semptomlar daha şiddetli seyredebilir. Tüm bu faktörler birleştiğinde, kişinin öksürük krizleri ve nefes almakta güçlük yaşadığı bir tablo ortaya çıkar.
BRONŞİT NASIL GEÇER?
Akciğerlerdeki bu iltihabın yatışması, çoğunlukla dinlenme ve hijyenik yaşam koşullarının sürdürülmesiyle hız kazanır. İlk adımda bol su alımı, balgamın incelmesine yardım ederek daha rahat atılmasını sağlar. Ayrıca tuzlu su gargaraları, boğazda biriken mikropları temizleyip öksürük nöbetlerini kısmen hafifletebilir. Sıcak içecekler (bitki çayları, tavuk suyu çorba vb.) ciğerleri nemli tutarak öksürük hissini azaltır. Fazla baharatlı ve asitli besinlerden uzak durmak da akciğerleri zorlayan mukus oluşumunu frenleyebilir. Elbette, semptomlar uzun sürerse veya ağırlaşırsa hekime başvurmak kaçınılmazdır; bazen antibiyotik veya solunum desteği gerekebilir. Zamanında ve uygun müdahaleyle kişiyi yıpratan öksürük ve halsizlik hissi kısa sürede kontrol altına alınır.
BRONŞİT BULAŞICI MI?
Birçok kişi, bronşit bulaşıcı mı? sorusuyla endişeye kapılabilir; yanıt, duruma göre değişiklik gösterir. Viral kaynaklı bronşit (örneğin grip veya soğuk algınlığına bağlı) genellikle öksürme, hapşırma ve yakın temas yoluyla başkalarına yayılabilir. Fakat kimileri de sigara veya kirli hava kaynaklı bronşit gelişir ki, bu tür bronşitler bulaşıcı sayılmaz. Bu nedenle semptomların kökenini bilmek önemlidir. Aile veya iş ortamında yaygınlaşan bir soğuk algınlığı dalgası varken iltihaplanan bronşlar, kolayca başka bireylere de bulaşıcı etki gösterebilir. Hijyen kurallarına uymak, elleri sık yıkamak ve hastalık döneminde maske kullanmak bulaş riskini minimuma indirir.
BRONŞİT BELİRTİLERİ
Bronşit, çoğu zaman inatçı bir öksürükle kendini belli eder. Kuru başlayan öksürük, ilerleyen dönemde balgamlı hâle dönüşebilir ve göğüste sıkışma hissi yaratabilir. Yorgunluk ve halsizlik, özellikle geceleri artan öksürük nöbetleriyle uykusuz kalmaktan kaynaklanır. Bazı vakalarda hafif ateş ve titreme tabloya eşlik edebilir. Derin nefes alma ihtiyacı artar, ancak akciğerlerdeki daralma buna izin vermez; bu da kişinin gündelik aktivitelerinde güçlük yaşamasına sebep olur. Bazen nefes darlığıyla gelişen süreç, dikkat edilmezse zatürre veya KOAH gibi farklı hastalıklara zemin hazırlayabilir. Erkenden fark edip tedbir almak, belirtilerin uzun sürmesini ve ağır sonuçlar doğurmasını engeller.