İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Arı Teknokent bünyesinde geliştirilen yapay zeka destekli bir yazılım, anne karnındaki bebeklerde down sendromu tespitini mümkün kılacak. Yaklaşık iki yıl önce bu projeye başlayan bilim insanları 1000 hastadan amniyon sıvısı örnekleri topladı. Alınan örneklerden yola çıkarak anne karnındaki bebeğin down sendrom tespitini yapan yerli algoritma tasarlandı.
"800 BEBEKTE BİR DOWN SENDROMU GÖRÜLÜYOR"
İTÜ Bilişim Enstitüsü Araştırma Görevlisi Dr. Abdulkerim Çapar, konuyla ilgili yaptığı açıklamada down sendromunun anne karnında meydana gelen genetik bir bozukluk olduğunu söyledi ve Türkiye'de yaklaşık 800 bebekte bir bu hastalığa rastlandığını belirtti. Doğum yaşı biraz ilerlediğinde oranın yükseldiğini de sözlerine ekledi.
Down sendromunu tespit etmek için halihazırda birçok yöntem uygulandığını, ancak bunların yüzde 100 sonuç vermediğini kaydeden Çapar, bu hastalığın tespitinde yapay zekayı kullanmak üzere 2 yıl önce TÜBİTAK destekli bir çalışma başlattıklarını anlattı.
1000 HASTADAN AMNİYON SIVISI ÖRNEKLERİ TOPLADILAR
Birlikte çalıştıkları sağlık kurumlarındaki yaklaşık 1000 hastadan, down sendromu pozitif ve negatif olan amniyon sıvısı kromozom örnekleri aldıklarını kaydeden Çapar, örnekleri kendi laboratuvarlarında yapay zeka destekli derin öğrenme yöntemlerini geliştirmek için kullandıklarını ve geliştirdikleri yazılımla bunu sahada uyguladıkları bilgisini paylaştı.
Yapay zeka sisteminin doktorların işini kolaylaştırdığını dile getiren Çapar, böyle bir sistem kullanmayan doktorların mikroskoptaki camın üzerinde belki binlerce, milyonlarca hücre ve kromozom örneğini gözle kontrol etmeleri gerektiğini ve bu işlemin de saatler sürdüğünü ifade etti. Bu sebeple hastanın şifa bulması ve bir an önce gerekli önlemlerin alınmasının geciktiğini belirtti.
"YAPAY ZEKA, DOWN SENDROMUNU YÜZDE 100 TESPİT EDİYOR"
Anne karnından aldıkları örnekleri çeşitli laboratuvar aşamalarından geçirdiklerini bildiren Çapar şunları ekledi:
"Ardından örnekleri görüntülemek için mikroskop altına geliyor. Bizim işimiz orada başlıyor. Geliştirdiğimiz sistemle örnekleri otomatik bir şekilde yapıyoruz. Çok kısa zamanda sonuçlar çıkıyor. Yüzde 100 bebeğin down sendromlu olup olmadığını size yapay zeka destekli yazılım söylüyor."
Çapar, "Bu bizim sistemimiz, günde çok fazla örneğin, çok fazla hastanın geldiğini düşünürsek oradaki tanı sürecini kısaltıyor, doktorun gözden kaçırma ihtimalini sıfırlıyor. Sistem tümüyle yerli. Yerli olarak tek biz üretiyoruz. İstanbul'daki hastanelerde de bu sistemi kullanmaya başladık." bilgisini paylaştı.