Sandal… Öd Ayacı… Lavanta… Reyhan… Bergamut… Bir müze düşünün bu saydığımız ve onlarca daha baharatın hem tarihçelerini hem şekillerini hem de kokularını aynı anda görebiliyorsunuz…
Bu müzenin adı Rayiha Müzesi. Gaziantep’teki müzede 150 çeşit baharat sergileniyor ve artık biber masası da var. Gaziantep’in tescilli İslahiye biberinin yanı sıra acılıkta dünyanın iki numaralı Karolayn biberi de sergilenmeye başlandı.
Biri gıda mühendisi
Biri coğrafyacı
Biri de sosyolog…
Gaziantep’teki
Tarihi Almacı Pazarı’na görev için geldiler.
Görevleri,,,
Coğrafi işaretle de tescillenen
Gaziantep’in İslahiye biberini almak.
Onlar,,,
Rayiha yani Baharat Müzesi uzmanları.
Hazal Bostancıeri/ Gaziantep Baharat Müzesi Müdürü
Biz şimdi Gaziantep’in eski çarşı olarak bilinen yerindeyiz, Almacı Pazarı’ndayız. Baharat Müzesi için baharat alabileceğimiz en iyi yerdeyiz. Burada köylerden, civar yerlerden toplanıyor tazesi bizim de belli başlı alışveriş yaptığımız yerler var. Şimdi biber üzerine bir çalışmamız var o yüzden farklı çekimleri, farklı acılıkları olan biberleri toplamaya geldik.
Biber,,
Yemek kültürüyle ün salan Gaziantep’in ana ürünlerinden biri.
Salçası, kurutmalığı…
Acılı, acısız…
Her haliyle makbul,,,
Tescilli bir marka.
Recep Yıldırım/ Aktar
Bizim Gaziantep biberi, İslahiye bölgesinden geliyor. Biber oradan çeşitlendirilerek geliyor yani şu şekilde.
Yani biberler şu şekilde dövme biber olarak var, ince çekim var, iri çekim var, herkesin isteği ayrı ayrı oluyor ve değişmekte çok acımız var. Tatlı, acı, normal acı olarak değişmekte biberler.
Her yerde biber var. Urfa’da da var Hatay’da var. Ama İslahiyemiz bizim için daha önemli. En çok oradan çalışıyoruz. Hem yakın hem de biber kalitesi daha yüksek olduğu için.
Şimdi sıra,,,
Bilimsel araştırma,,,
ve elde edilen bilgilerin
Baharat yani Rayiha Müzesine aktarılmasında.
Hazal Bostancıeri/ Gaziantep Baharat Müzesi Müdürü
Biber için ne yapabiliriz dedik. Bibere acılığını kapsikum verir. Bunun için dünyada kabul edilen bir skovil cetveli var. Türkiye’deki hiçbir biber -en acısı samandağ’dır- o bile listede yok.
Hazal Bostancıeri/ Gaziantep Baharat Müzesi Müdürü
Bizce biber o kapsikum hani o acılık değerinin ötesinde. İştah açıyor, metabolizmayı hızlandırıyor, kanser hastalarına öneriliyor antioksidan değeri yüzünden. Bir de bence acılığıyla değil de lezzeti ve kalitesiyle anlatmamız lazım. Biz bunu çok güzel yaşıyoruz burada, yemeklerde kullanıyoruz. İşte laboratuvarda da kapsikum çıkarıp biz neler yapabiliriz, değerlendirebiliriz. Çünkü tatlı bir acılısı var bizim biberin. Yedikçe yediriyor. Bunun için çalışmalara başladık yakın zamanda da inşallah paylaşacağız.
Burası,,,
Gaziantep büyükşehir belediyesine bağlı
Rayiha Müzesi.
Müzede 150 çeşit baharat sergileniyor.
Burası aynı zamanda
Akademik çalışmaların da yapıldığı
bir baharat üssü.
Elif Kömür/ Baharat Müzesi Raviyan
Biz bu bitkilerin tıbbi ve aromatik bitki olmasına önem gösterdik, böyle bir müzede. Bu bitkilerin hikayesini anlatmak istedik. Araştırılması yapılıyor. Öyle hemen bitkiyi almak ve buraya koymak değildi. Arka planda çok büyük bir çalışma yapılıyor.
Beyza Kaya/ Baharat Müzesi Raviyan
Raviyan, hikaye anlatıcısı demek aslında biz kendimiz tanıtırken müzenin diğer adı rayiha. Rayiha’nın raviyanları olarak tanıtıyoruz. Baharatların hikayesini size anlatmış oluyoruz. Bir anda 180 bin yıl öncesine götürüyoruz. Bir bakmışsınız roma kuşatmasına bir bakmışsınız kristof kolomb güney Amerika kıtaaaasına kuşatırken ya da keşfederken karşılaşmışız.
Hazal Bostancıeri/ Gaziantep Baharat Müzesi Müdürü
Rayiha baharat müzesi deneyim, üretim ve sergi merkezi olarak tasarlandı. Ekstraksyon üzerinden gidiyoruz.
Bir bitkiden istediğimiz bileşeni çekip alabiliyoruz. Burada gördüğünüz koku standının kokularını oradan çıkarıyoruz.
Ve biber masası.
Baş köşede,,
Gaziantep’in coğrafi işaretle de tescillenen İslahiye biberi var.
Onun hemen yanında acılıkta dünyanın iki numaralı biberi,,,
Karolayn biberi.
Biberin acılık değerinin ölçüldüğü skovil cetvelinde 1 ve 2 numara var. Laboratuvar ortamında üretiliyor. 1 numara satışı yoktu ama 2 numarayı elde edip müzemize getirebildik. Caroline Pepper olarak geçiyor numara. 2,2 milyon acılık değeri. Onu sergiliyoruz masada.