GÜNDEM

Edebiyat dünyasının sevilen yazarı hayatını kaybetti

Yazar, senarist ve eleştirmen Selim İleri 75 yaşında hayatını kaybetti. 1970’li yıllardan bu yana Türk Edebiyatı’nın önemli isimlerinden biri olan Selim İleri, sevenlerini üzdü. İleri, ardında çok sayıda eser ve hatıra bıraktı...

Abone Ol

Türk edebiyatının önemli ismi, yazar​, senarist​ ve eleştirmen Selim İleri 75 yaşında hayatını kaybetti.

SELİM İLERİ KİMDİR?

Tam adı Ali Selim İleri olan usta yazar, 30 Nisan 1949'da İstanbul’un Kadıköy semtinde doğdu. Babası Kıbrıslı, Hasan Hilmi İleri, Lefkoşa’dan İstanbul’a gelerek öğrenim gördükten sonra devlet bursuyla gittiği İsviçre’den yüksek makine mühendisi olarak döndü. Ev hanımı olan annesi Süheyla İleri, Adapazarlı’dır. Selim İleri’nin, kendisinden dokuz yaş büyük ablası Meral İleri, Alman Filolojisi eğitimi aldı ve Almanca okutmanlığı yaptı.

1955’te okul hayatına başlayan Selim İleri, birinci sınıfı Cihangir İlkokul’unda, sonraki dönemi de Firuzağa İlkokul’unda tamamladı. 1960'da Galatasaray Lisesine yatılı olarak verildi. Fransızca kompozisyon dersinden bütünlemeye kalınca yıl kaybetmemek için Galatasaray Lisesi’nden ayrıldı. Önce kısa bir süre Bakırköy Lisesi’ne devam ettikten sonra Atatürk Erkek Lisesi’ne geçti. Edebiyat öğretmeni Rauf Mutluay, ona edebiyatı sevdirdi.

Selim İleri 1967 yılının Temmuz ayında Yeni Ufuklar dergisinde yayımlanan “Savaş Çiçekleri” öyküsel düzyazısıyla edebiyat dünyasına adım attı. Vedat Günyol’un yardımı ve kendi çabasıyla ilk öykü kitabı Cumartesi Yalnızlığı/Güz Notları 1968 yılında çıktığında, henüz 19 yaşındaydı. 1968 yılı, onun İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne başladığı yıldır aynı zamanda; ancak, o yıllarda edebiyat çevrelerine girmeye başlayan Selim İleri, 1972’de okulu bıraktı.

1971’de, Halit Refiğ’in önerisiyle senaryo yazmaya başladı. İlk senaryosu Cennetin Kapısı’nın ardından Günahsızlar, Yaralı Kurt, Bir Demet Menekşe, Seni Kalbime Göndüm ve Göl gibi yirmiye yakın senaryo yazdı. Yayımlanan tek senaryosu Kırık Bir Aşk Hikâyesi ile 1982’de Sinema Yazarlar Birliği tarafından yılın en iyi senaryosu ödülüne layık görüldü.

İlk romanı Destan Gönüller (1973)’dir. Selim İleri’nin edebî yaşamında dönüm noktalarından biri olan Her Gece Bodrum romanı 1976’da yayımlandı. Selim İleri, 1978’te, Ali Bozok, Mehmet Tim’le birlikte Günebakan Yayınevi’ni kurdu. Yayınevi üç dört yıl sonra maddi olanaksızlıklar yüzünden kapandı.

1987’de Argos dergisinde yöneticilik yapmaya başladı ve dergi kapanıncaya kadar buradaki görevine devam etti. Selim İleri, 1990’lara gelindiğinde tiyatro oyunları yazmaya başladı. 2012’ de, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülüne layık görüldü. Selim İleri, 1970’lerden bugüne yaşamı boyunca yazıdan başka bir uğraş edinmeyen, roman, öykü, şiir, deneme, tiyatro, anı, inceleme gibi edebiyatın farklı türlerinde nitelikli eser ortaya koyan çağdaş Türk edebiyatının üretken kalemlerinden biri olmayı başardı. Edebiyat dünyasına kazandırdığı eserler dışında, yirminin üzerinde senaryo yazdı, Yeni Ufuklar, Yeni Dergi, Papirüs, Varlık, Türk Dili, Politika, Dünya, Milliyet, Milliyet Sanat, Gösteri, Cumhuriyet birçok gazete ve dergide inceleme, eleştiri yazılarıyla yer aldı, gazetelerde köşe yazarlığı yaptı, yazı dizileri hazırladı. Radyo ve televizyonlarda kültür-sanat programları yaptı.