Pazartesi günü Ekim ayı enflasyonu açıklandı ve 4 aylık enflasyon yüzde 12.06 olarak gerçekleşti. SSK ve Bağkur emeklileriyle görevdeki memurlar ve memur emeklileri için kritik veri olan bu oranın üzerine çıkılması ve refah payı eklenmesi bekleniyor. Geriye artık 2 aylık enflasyon kaldı. Kasım ve Aralık ayı enflasyon rakamlarını da kümülatif olarak bu rakama eklediğinde yani yüzde 12.06'lılık rakama kasım ve aralık ayı enflasyonları eklenirse hazirandan bu yana gerçekleşen altı aylık enflasyon rakamı ortaya çıkacak. Ortaya çıkan rakam da SSK, Bağkurlu emekliler ve doğrudan görevdeki memur ve memur emeklileri için zam oranını belirleyecek. Hacı Bayram Veli Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Okan Güray Bülbül konuyla ilgili kritik açıklamalarda bulundu.
SSK VE BAĞKUR EMEKLİLERİ NE KADAR ZAM ALACAK?
Hacı Bayram Veli Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Okan Güray Bülbül'ün açıklamaları şöyle;
"Enflasyon farkı ve toplu sözleşmedeki zam oranıyla birlikte hesaplanarak bir zam oranı şekillenecek. Ocak 2025'te bu zam oranı emeklilerin ve memurların maaşlarına yansıyacak.
Şu ana kadar dört aylık veride yüzde 12,06'lık bir oranı biz gözlemlemiş olduk. Önümüzdeki süreçte tahmini olarak yüzde 2'lik bir enflasyon gerçekleşeceğini öngörürsek kümülatifte yüzde 16,5'luk bir orana tekabül edecek. Yüzde 16,5'luk bir oran SSK ve Bağkur emeklileri için doğrudan bir zam oranı haline dönüşecek Ocak ayında.
MEMUR VE MEMUR EMEKLİLERİ TOPLU SÖZLEŞMEYİ BEKLİYOR
Fakat memurlar ve memur emeklileri için toplu sözleşmede belirlenen rakam ve enflasyon farkı hesaplamaları çerçevesinde bir oran ortaya çıkacak ve o oranda yüzde 12,03 olacak. Kasım ve Aralık ayında enflasyonun yüzde 2 oranında gerçekleşeceğini öngörürsek eğer bu rakamlar ortaya çıkmış olacak. Yani toplamda dört puan bir fark söz konusu olacak memur ve memur emeklileriyle SSK ve Bağkur emeklileri arasında.
EMEKLİ VE MEMUR ZAM FARKI EŞİTLENECEK Mİ?
Bu farkın oluşması bir beklentiyi de beraberinde getiriyor. Görevdeki memurlar ve memur emeklileri ile SSK ve Bağkur emeklileri arasındaki bu farkın kapatılması yönünde kuvvetli bir beklenti oluşacak. Diğer taraftan bu rakamın yukarıya tamamlanması, refah payı eklemesiyle yani tıpkı geçtiğimiz yılın Ocak ayında olduğu gibi yukarıya doğru tamamlanması yönünde de bir beklenti var. Şimdi bu her iki beklentiyi birlikte değerlendirirsek görevdeki memurlar ve memur emeklileri için Ocak ayında lehe oluşan fark kapatılınca SSK ve Bağkurullarla memur ve memur emekliler arasında bir fark kalmamıştı. Temmuz ayında böyle bir düzenleme yapılmadı. Fakat şimdi aleyhte bir fark var. Memurların aleyhinde bir fark var. Dolayısıyla bunun kapatılması yönelik özellikle Aralık ayıyla birlikte ciddi bir beklenti oluşacağı kanaatindeyim.
EMEKLİ ZAMMINDA YÜZDE 20 BEKLENTİSİ
Diğer taraftan %16.5'lik oranın da yüzde 20-25 tamamlanmasında ciddi bir beklenti de oluşacak. Fakat bu iki beklentinin ne oranda karşılayacağını ne yazık ki maliye politikaları belirleyecek gibi gözüküyor. Yani emeklilerin satın alma gücünün enflasyona neden olabileceği gibi bir temel endişe var ki bence çok haklı bir endişe değil. Diğer taraftan maliyet enflasyonu oluşturma ihtimali olmayan bir şeyden bahsediyoruz. Asgari ücret, maliyet enflasyonu oluşturma riski taşıyor ama emekli aylıklarına uygulanacak zammın doğrudan böyle bir sonucu yok. Yani sadece talep enflasyonu nedeniyle böyle bir zammın tamamlanmaması veya farkın giderilmemesinin çok doğru olmayacağı kanaatindeyim.
MİLYONLARCA EMEKLİYE SIFIR ZAM
En düşük emekli aylığı olarak ödenen 12.500 lira yükselmezse zam alamayacak emekliler olabilir. Böyle bir risk söz konusu. Çünkü şu an itibariyle 12 bin 500 TL olan en düşük emekli aylığı yükseltilmezse bazı emekliler sıfır zam, bazıları yüzde 16 oranında zam alacak. Yani gerçekleşecek tahmini enflasyonun altında zam alma riskiyle karşı karşıya kalabilirler. Buradaki sınır 12 bin 20 TL.
EMEKLİ AYLIĞI BİLGİSİ EKRANINDAN SORGULAMA
Emeklilerimiz e-devlet üzerinden ulaşabilecekleri emekli aylığı bilgisi ekranından bunu hesaplayabilirler. Aylık tutarı, ek ödeme tutarı ve ek 19 miktar olarak üç ayrı sütun da rakam görürler. Aylık tutarı olarak gördükleri rakamı yüzde 16 oranında arttıklarında hala 12 bin 20 TL'nin altında kalıyorsa buldukları rakam bu durumda ne yazık ki yüzde 16'nın altında veya hiç zam almama riski bu emeklilerimiz için var demektir. Çünkü şu an için bu emeklilerimiz 12.500 TL emekli aylığı alıyorlar. Fakat hak ettikleri kök aylıkları aslında bu rakamın daha da altında. O yüzden kendilerine ek 19. madde uyarınca tamamlanan hazineden tamamlanan aylıkları ödeniyor.
ZAM KÖK AYLIKLARI ÜZERİNDEN ÖDENİYOR
Zam hazineden tamamlananla birlikte gelen rakam olan 12,500 TL üzerinden değil kök aylıkları üzerinden ödeniyor. 12 bin 20 TL'nin yüzde dördü olan ek ödeme tutarını da eklediğimizde 12.500 TL tutarına ulaşıyoruz. Dolayısıyla 12 bin 20 TL yüzde 16'lık zamla bile ulaşılamazsa kök aylık arttırıldığında bu durumda hiç zam almak demek oluyor.
Bu nedenle üçüncü bir beklenti memurlar ve SSK ve Bağkur emekliler arasındaki farkın kapatılması, refah payı eklemesi bütün emeklilere üçüncü bir düzenleme olarak da 12 bin 500 TL'nin 15 bin TL veya daha yukarıya tamamlanması yönünde ciddi bir beklenti var. Bunu aralık ayında asgari ücretle birlikte konuşmaya başlayacağız."