"Yumurta mı tavuktan çıkar tavuk mu yumurtadan çıkar?" sorusu, hepimizin kafasını karıştırsa da şu ana kadar bilimsel açıdan kesin bir cevabı yoktu. Ancak bilim insanları, 2017 yılında keşfedilen bir fosil üzerinde yaptığı incelemeler sayesinde nihayet bu paradoksu açıklığa kavuşturdu.
Hawaii'de bulunan Chromosphaera perkinsii adlı tek hücreli organizma sayesinde araştırmacılar, yumurtaların tavuktan çok önce, ilk hayvanların ortaya çıkışından önce var olduğunu keşfetti. C. perkinsii, en az bir milyar yıl önce ortaya çıktı ve hücre bölünmesi geçirerek yumurtaların öncüsüne benzeyen yapılar oluşturdu.
Çalışmanın başyazarı Omaya Dudin, yaptığı açıklamada "Chromosphaera perkinsii tek hücreli bir tür olmasına rağmen, bu davranış, çok hücreli koordinasyon ve farklılaşma süreçlerinin, hayvanlar dünyada ortaya çıkmadan çok önce bu türde mevcut olduğunu gösteriyor" dedi.
Maya ya da bazı bakteriler gibi tek hücreli yaşam formları, tek bir yumurta hücresinden karmaşık varlıklara dönüşen hayvanlar gibi çok hücreli organizmalardan çok önce gezegende ortaya çıktı. Bu embriyo gelişim süreci, hayvan türleri arasında oldukça benzer olduğu bilinen çok özel aşamaları takip etti.
Araştırmacılar bu sürecin çok daha önce, hayvanların ortaya çıkışından çok önceki bir döneme kadar uzandığından şüpheleniyorlardı. Ancak tek hücreli türlerden çok hücreli organizmalara bu geçişin tam olarak nasıl gerçekleştiği tam olarak anlaşılmamıştı.
Yeni çalışmada bilim insanları, bir milyar yıl önce hayvan evrim çizgisinden ayrılan atasal yaşam formu C perkinsii'yi değerlendirdi ve çok hücreli yaşam formlarına geçişin arkasındaki mekanizmalara ilişkin önemli bilgiler buldu. Araştırmacılar, C. perkinsii'nin maksimum boyuta ulaştığında, daha fazla büyümeden bölündüğünü ve hayvan embriyolarının erken evrelerine benzeyen çok hücreli koloniler oluşturduğunu tespit etti.
En az iki farklı hücre tipinden oluşan koloniler, araştırmacıların bu tür organizmalar için "şaşırtıcı" olarak nitelendirdikleri bir olgu olarak, yaşam döngülerinin yaklaşık üçte biri boyunca varlığını sürdürdü. Bu kolonilerin farklı bir üç boyutlu yapıyla bölünme şeklinin, hayvanlarda embriyonik gelişimde yer alan erken adımları "çarpıcı bir şekilde anımsattığı" belirtildi.