Fransa, mutfağıyla ünlü bir ülke olarak bilinse de son yıllarda halkın şekerli yiyecek ve içeceklere yönelmesi hükümeti endişelendiriyor. Geleneksel peynir ve alkollü içecek kültürü, fast food ve gazlı içeceklerle yer değiştiriyor. Bu değişimin bedelini tüketiciler mi ödeyecek?
FAST FOOD’UN TEHLİKELİ YÜKSELİŞİ
McDonald's, 1979’da Fransa’daki ilk restoranını Strasbourg’da açtı. Bugün 1.707 şubesiyle, Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra en büyük pazar Fransa oldu. Bu hızlı yayılma, ülkedeki işlenmiş gıdaya olan talebin hızla arttığını gösteriyor. Son yıllarda, ekonomik krizler, COVID-19, Ukrayna savaşı ve enflasyon gibi sorunlar, Fransız halkını streslerini atmak için daha fazla atıştırmalık tüketmeye yöneltti.
ŞEKER VERGİSİ GÜNDEMDE
Obeziteyle mücadele ve ekonomik gelir elde etmek amacıyla Fransız hükümeti, şekerli ve işlenmiş gıdalara yeni vergiler getirmeyi planlıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), şeker vergilerinin diyabet ve obezite gibi kronik hastalıklarla mücadelede etkili olduğunu savunuyor. 2012’de Fransa’da uygulamaya giren gazlı içecek vergisi, 2023’te 443 milyon euro gelir sağladı. Yeni düzenlemelerle bu miktarın 2025’te ikiye katlanması bekleniyor.
Yeni vergi tarifesine göre, 100 gramda 5 gramdan az şeker içeren içeceklerden litre başına 4 cent, 5-8 gram arasında şeker içerenlerden 21 cent, 8 gramdan fazla şeker içerenlerden ise 35 cent vergi alınacak. Örneğin, bir litre Coca-Cola’nın fiyatına 35 cent eklenmesi muhtemel.
GIDA ÜRÜNLERİNE VERGİ DAHA ZOR
Şekerli içecekler gibi besin değeri düşük ürünlere vergi uygulaması halktan destek görüyor. Ancak çikolata, bisküvi ve kahvaltılık gevrekler gibi işlenmiş gıdalar söz konusu olduğunda işler karmaşıklaşıyor.
Sağlık Bakanlığı, çocuk sağlığını tehdit eden gıdaların vergilendirilmesini savunurken, Tarım ve Gıda Bakanlığı bunun iş gücü ve rekabet üzerinde olumsuz etkileri olacağını düşünüyor.