Kural olarak kıdem tazminatının iş akdinin feshinde ödenmesi gerekir. Ancak bazı durumlarda işten kendi isteğiyle ayrılan (istifa) işçinin de tazminat hakkı doğar. Kıdem tazminatı hesaplaması için, her geçen yılda 30 günlük brüt tutar baz alınır. Brüt tutar içinde birçok farklı kalem de katılır. İşte kıdem tazminatı almak isteyenler için kritik detaylar.
İSTİFA EDEN KIDEM TAZMİNATI ALIR MI?
İş Kanunu'na göre, işçinin kendi isteğiyle ve herhangi bir mazereti olmaksızın işten ayrılması durumunda tazminat hakkı bulunmamaktadır. Ancak işçi, haklı bir nedene dayanarak istifa ettiğinde kıdem tazminatı hakkı doğabilir.
İş Kanunu 24. Madde'de sayılan haklı fesih şartlarının oluşması durumunda istifa edenler de tazminat alabilir.
Emekli olanlar, zorunlu askerlik görevine gidenler, evliliğinin üzerinden 1 yıl geçene kadar ayrılan kadın çalışanlar ve emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlayanlar tazminat hakkı kazanabiliyor.
HANGİ ŞARTLARDA KIDEM TAZMİNATI ALINIR?
- İşçinin iş sözleşmesinin feshi
- İşverenin iş sözleşmesini feshi
- Evlenen kadın işçinin istifası,
- Askere giden işçinin istifası,
- Emeklilik nedeniyle işçinin işten ayrılmak istemesi,
- İşçinin ölmesi gibi hallerde, kıdem tazminatı hakkı doğar.
9 EYLÜL 1999 ÖNCESİ SİGORTALILAR TAZMİNAT ALABİLİR
9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olanlar SGK'dan 15 yıl 3.600 gün şartlarını tamamladıktan sonra kendi istekleriyle ayrılıp tazminat alabilir.
Bu tarihten sonra sigortalı olanlar ise 25 yıl 4.500 gün ya da 7 bin günü tamamladıktan sonra tazminat almaya hak kazanır.
1 Mayıs 2008 sonrası da 25 yıl şartı kalkıyor 4600 günden başlayarak her yıl artan ve 5400 güne ulaşan prim yeterli sayılıyor.
ÖLEN KİŞİNİN KIDEM TAZMİNATINI KİMLER ALABİLİR?
İşçinin ölümü halinde ölüm tazminatı, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, bunlar yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişilere ödenir.
Kıdem tazminatını talep etme hakkı yalnızca işçinin kanuni mirasçılarına aittir.