Enflasyonla mücadele kapsamında Merkez Bankası faiz artırım döngüsüne girdi. Son PPK toplantısında ise faizleri yüzde 50’de sabit bıraktı. Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine yıl sonunda ya da 2025 yıl başında başlaması bekleniyor. Bu senaryonun gerçekleşmesi halinde konut ve araç satışları artacak mı? İhtiyaç kredisi faizleri nasıl etkilenecek?
ÇOK BÜYÜK BİR DEĞİŞİKLİK OLMAZ
CNBC-e’den Emre Eser’in haberine göre İktisatçı Mahfi Eğilmez Merkez Bankası hamlelerini önceden tahmin etmenin zor olduğunu ifade ederek şunları kaydetti:
“Bizim faizler döviz faizi gibi işlem görüyor artık o nedenle onu yavaş yavaş kontrol etmek için faizi indirmeli. Eğer bu şekilde yavaş indirirse, yani yavaştan kastım ikişer puan her seferinde iki puan gibi böyle bir durumda çok büyük bir değişiklik olmaz piyasada.”
FAİZ TEK BAŞINA YETERLİ DEĞİL
Eğilmez tek başına faiz indirimlerinin yeterli olmayacağını yapısal reformların gerekli olduğunu söyleyerek şöyle konuştu:
“Tabi öteden beri söylediğimiz bir şey var. Faiz tek başına hiçbir zaman piyasayı düzenlemekte yeterli bir araç değil. Yanında mutlaka
Türkiye’nin eksik olduğu yapısal reformların yapılması lazım. Türkiye riskli bir ülke bu risklerin düşürülmez lazım ki buradan sonuç alınsın.”
ŞAŞALI GÜNLER HEMEN GELMEYECEK
TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, Türkiye’de yüksek bir reel faiz olduğunu hatırlattı. Murat, faizlerin hızlı bir şekilde inmeyeceği kanısında olduğunu ifade ederek şunları kaydetti:
“Şu an Türkiye’de yüksek bir reel faiz var. Mevduatlar hala cazip. Merkez bankası faizleri öyle hızlı indirmeyecek. Bu uzun zamana yayılacak.
Yani otomotiv ve gayrimenkul için şaşalı günler birden gelmeyecek. Türk halkının kredi faizleri yüzde 1’in altına inmeden hiçbir ürüne hücum etmeyeceğini söyleyen Murat, bu süreçte sadece ihtiyaç için krediler kullanılacaktır. Talep patlaması olmaz. Zaten fiyatlar da çok düşmedi.”
KONUT VE KREDİ FAİZLERİ YÜZDE KAÇ?
Konut kredi faizleri yüzde 43,48 ortalamasında bulunuyor. Taşıt faizleri ise yüzde 49,60 seviyesinde. İhtiyaç kredilerinde faizleri yüzde 72,24.
TÜİK verilerine göre faizlerin düşük olduğu 2013-2023 yıllarında konut satışları zirveye çıktı. 2020 Ocak-Temmuz döneminde toplam konut satışı 854 bin 126 olarak görülüyor. Bu satışların yüzde 46’sı ipotekli satışlardan oluşuyor. 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde 672 bin 162 konut satılırken, ipotekli satış oranı yüzde 9 oluyor.
