ABD’nin küresel finans piyasalarındaki baskınlığı, dünya genelinde parayı kendine çekerken diğer ekonomilere zarar veriyor. Ünlü piyasa uzmanı Ruchir Sharma, ABD’nin küresel finans piyasalarındaki etkisinin artık tehlikeli bir balona dönüştüğünü belirtti. Sharma, Financial Times’ta yayımlanan yazısında, "Amerikan istisnacılığına olan hayranlık abartıldı ve dengeler bozuldu" dedi.
ABD Borsaları Küresel Piyasaları Gölgede Bırakıyor
ABD şirketleri, küresel piyasalardaki liderliğini daha da artırmış durumda. 1980’lerde küresel hisse senedi endekslerinin %30’unu oluşturan ABD şirketleri, bugün %70’e ulaşmış durumda. Ancak ABD ekonomisinin küresel GSYH içindeki payı yalnızca %27. Bu durum, piyasalardaki aşırı değerlemeye işaret ediyor. Sharma, ABD’nin son dönemdeki güçlü ekonomik büyümesine rağmen bu dengesizliğin sürdürülebilir olmadığını vurguladı.
Yatırımlar Diğer Ülkeleri Terk Ediyor
2024’te ABD borç piyasalarına 1 trilyon dolarlık yabancı sermaye akışı gerçekleşti. Bu rakam, Euro Bölgesi’ne yapılan yatırımların neredeyse iki katı. ABD, özel sermaye ve kredi piyasalarının da %70’inden fazlasını kontrol ediyor. Bu durum, diğer ülkelerin ekonomilerini zor bir duruma sokuyor. Yabancı yatırımların azalması, para birimlerini zayıflatırken faiz oranlarını artırmak zorunda kalan merkez bankaları, ekonomilerinde daha büyük sorunlarla karşı karşıya kalıyor.
Piyasa Balonu Patlayabilir
Sharma, teknoloji ve yapay zeka odaklı yatırımların yükselişte olduğunu, ancak ABD piyasalarındaki asıl sorunun genel bir balon olduğunu ifade etti. "ABD, küresel yatırımcıların zihninde fazla yer kaplıyor, aşırı değerlenmiş durumda ve abartılı bir imaja sahip" dedi. Bu uyarılar, Allianz Baş Ekonomik Danışmanı Mohamed El-Erian’ın açıklamalarıyla paralellik gösteriyor. El-Erian, ABD’nin kısa vadede hem olumlu hem de olumsuz nedenlerle küresel sistemdeki hakimiyetini artıracağını belirtti.
Uzmanlardan Sert Uyarılar
Hedge fon yöneticisi Mark Spitznagel ise uzun süredir "insanlık tarihindeki en büyük kredi balonu" olarak nitelendirdiği bu sürecin yakında patlayacağını söylüyor. Spitznagel, piyasalarda "siyah kuğu" olarak bilinen beklenmedik ve büyük çöküşlerin yaşanabileceği bir döneme girildiğini ifade etti.
ABD borsaları 2023 ve 2024’te büyük kazançlar sağladı. Ancak uzmanlar, bu yükselişin uzun vadede sürdürülebilir olmadığı konusunda hemfikir. Bank of America, 2025 sonunda S&P 500’ün 6.666 seviyesine ulaşabileceğini tahmin ederken, bu artışın bir noktada piyasaları daha kırılgan hale getirebileceği uyarısında bulunuyor.