Suriye’de 61 yıldır süren Baas rejimi Beşar Esad’ın ülkeden kaçıp Rusya’ya sığınmasıyla sona ererken Esad’a ait askerler teslim olmaya devam ediyor. Terör örgütü PKK/YPG’ye destek veren ABD’nin yanı sıra Rusya’nın 10 yıldan fazla varlığı bölgede gerilimlere neden oluyordu. Rusya'nın Suriye'nin tartışmalı hava sahasında büyük rol oynaması Baas rejiminin çökmesiyle son buluyor.
RUSYA’DAN S-400 KARARI
Wall Street Journal, bölgede Rusya’nın S-400 ve S-300’lerle ilgili kritik karar aldığını açıkladı. Rusya, kargo uçaklarıyla ilk sevkiyatta Suriye'den çıkardığı S-400 ve S-300 radarlarını Halife Hafter'in kontrolündeki doğu Libya'daki üslere taşıdığı bildirildi.
Rusya'nın Suriye'de S-400'leri tutması, Esad karşıtı silahlı grupların Lazkiye de dahil olmak üzere ülkenin kontrolünü ele geçirmesinin ardından sistemlerin daha da savunmasız hale gelmesinden endişe ediliyordu.
HAFTER SAVUNMAYI GÜÇLENDİRMEK İSTİYOR
Haberde Hafter’in Rusya’nın bu adımını olumlu karşılayacağı belirtildi. Stratejik hava savunma sistemlerinin konuşlandırılması hükümet içinde bir grubu olumlu etkilerken bu gruba muhalif olanların tepkisine neden oldu.
Analist Anton Mardasov Al-Monitor'da "S-400 füze savunma sistemlerinin Hmeimim hava üssündeki konumlarından kaldırılması, üssün tamamen tahliyesi için hazırlıkların başladığına dair ilk açık işaret gibi görünüyor" diye yazdı.
Rusya, Eylül 2015 sonlarında Esad rejimini desteklemek için Suriye iç savaşına ilk müdahale ettiğinde, kıyıdaki Lazkiye ilinde bulunan Hmeimim hava üssüne Sukhoi avcı-bombardıman uçakları konuşlandırdı. O üste konuşlandırdığı tek hava savunması, Pantsir-S1 gibi orta menzilli nokta savunma sistemleriydi.
TÜRKİYE’NİN MÜDAHALESİ SONRASI KRİTİK S-400 ADIMI
Türkiye, Suriye'nin kuzeyinde hava saldırıları düzenleyen bir Rus savaş uçağının bütün uyarılara karşın hava sahası ihlali gerçekleştirince düşürüldüğünü açıklamıştı. Rusya Genelkurmay Başkanlığı Türkiye ile bütün askeri diyaloğun kesildiğini açıklamıştı.
Rusya bölgedeki hava savunma sisteminin güçlendirileceğini söylemişti. S-400’ler ve S-300’ler bölgeye konuşlandırılmıştı. Güçlü diplomatik ilişkilerle iki ülke arasında tansiyon düşürülmüştü.
TÜRKİYE İLE ÖNEMLİ TEMAS
2024’e gelindiğinde Baas rejiminin çökmesiyle Rusya, Türkiye ile ilgili açıklama yaptı. Rusya'nın İstanbul Başkonsolosu Andrey Buravov, Suriye’nin geleceği konusunda temas halinde olduklarını ve ticari ilişkilerin sürdüğünü belirtti. Masadaki en önemli konunun ise tesis, gaz ve askeri üsler olduğu belirtildi. Buravov, "Türkiye'yle, Suriye ve Suriye halkıyla geleneksel dostluk ilişkilerimizi düşünerek şimdi bu yeni koşullarda ne gibi şeylerin yapılacağı konusunda temaslarımızı sürdürüyoruz" ifadesini kullandı.