Buğday hasadı sürüyor ancak üretici maliyetinin altında satışa zorlanıyor. Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO), maliyeti 8 lirayı geçen buğdayda prim dâhil 9 lira 25 kuruş olarak taban fiyatı açıklamıştı. Ancak TMO’nun açıkladığı taban fiyatı piyasada tavan fiyat görevini görüyor.
Bu yıl yaklaşık 8 milyon hektar alana buğday ekildi, 20 milyon ton civarında rekolte bekleniyor. Ülke genelinde hasadın henüz yüzde 15’i gerçekleştirildi.Yüzde 85 oranında hasat yapamayan buğday üreticisi buğdayını nereye satacağını düşünüyor. Zira TMO depolarının ithal buğday ile dolu olduğu bu nedenle de üreticiye randevu vermediği iddia ediliyor. Öte yandan fırıncılara devlet tarafından verilen tahsisli un desteğinin de kesildi. Üretici tarladaki ürünü için kara kara düşünürken tüketicileri ekmek zammı bekliyor.
Regülasyon politikasının da Merkez Bankası’nın politika faizine endekslendiğini belirten Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Murat Kapıkıran, regülasyoların bütçeye yük getirdiğini söyleyerek, kaldırılmak zorunda olduğunu kaydetti. Kapıkıran, “Çuval fiyatları 600-700 liranın üzerine çıktı. Bunun bin TL’yi bulması bekleniyor. Muhtemelen yeni faiz kararı açıklandıktan sonra ekmek fiyatları da 10 liraya doğru yönelecektir” dedi.
Tüccarların TMO’nun açıkladığı alım fiyatını ‘tavan fiyat’ olarak kabul ettiklerini söyleyen Kapıkıran, şöyle konuştu: “TMO’nun açıkladığı fiyat, kendi alım yapacağı fiyattır. TMO’nun alım yaptığı buğday miktarı üretilen buğdayın yalnızca yüzde 30’una denk geliyor. Elde kalan kısım TMO’nun taban diye açıkladığı fiyatı tavan olarak kabul eden tüccar tarafından toplanıyor. Böylece çiftçi büyük bir mağduriyete uğramış oluyor. Aslında kalan kısmı elde tutun demek çözüm değil. Çiftçinin yeniden tarım yapmak için girdileri, kaynağı yaratacağı gelir bu buğdayı satmasından elde ediliyor. Çiftçi zaten üretimi için gerekli olan finansmanı borçlanarak yapıyor. Borçları ödemesi için ürünü bekletme şansı yok.”
Buğdayda uluslararası fiyatların da artma ihtimalinin yüksek olduğunu belirten Kapıkıran, “Rusya ve Ukrayna arasındaki siyasi gelişmelere nedeniyle tahıl koridorunda problemler olacağını ön görüyorum. Bu nedenle ithalat pahalılaşabilir. İthalat yerine çiftçiye destek sağlansa buğday üretiminin arz yeterliliği sağlanacak miktarlara çıkarılabilir. Ama maalesef bunun yerine yine ithalat düşünülüyor” ifadelerini kullandı.